Theo báo cáo mới nhất của Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ Y tế, trong năm 2023, tỷ lệ cơ sở lao động có môi trường lao động không đạt tiêu chuẩn đã giảm xuống còn 8%. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy công tác bảo vệ môi trường lao động đang được quan tâm và thực hiện tốt hơn.
Cụ thể, trong năm 2023, Cục Quản lý môi trường y tế đã thực hiện quan trắc môi trường lao động tại 12.000 cơ sở lao động trên cả nước. Kết quả cho thấy, tỷ lệ cơ sở lao động có môi trường lao động không đạt tiêu chuẩn đã giảm xuống còn 8%, giảm 2% so với năm 2022.
Công tác bảo vệ môi trường lao động là trách nhiệm của cả người sử dụng lao động và người lao động. Người sử dụng lao động cần có trách nhiệm thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường lao động, còn người lao động cần nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Quan trắc môi trường lao động là gì?
Quan trắc môi trường lao động (QTMTLĐ) hay còn được gọi là đo kiểm môi trường lao động là quá trình đo lường, thu thập, ghi nhận và phân tích các yếu tố môi trường tại nơi làm việc nhằm đánh giá tác động của chúng đến sức khỏe và an toàn của người lao động. Từ việc QTMTLĐ, các đơn vị có thể theo dõi các yếu tố môi trường kịp thời, chính xác từ đó giúp xác định các mối nguy tiềm ẩn, cung cấp thông tin để cải thiện môi trường làm việc, giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ sức khỏe của nhân viên.
Quá trình thu thập, phân tích này yêu cầu kỹ thuật viên phải đến tận nơi, ở các nhà máy, xí nghiệp hay xưởng sản xuất,… để tiến hành khảo sát, sử dụng các thiết bị chuyên dụng được quy định để làm việc. Các kết quả của việc thu thập, lấy mẫu và phân tích tại địa điểm sản xuất sẽ được sử dụng để đối chiếu với các tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành được quy định tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP.
Tại sao phải quan trắc môi trường lao động?
Người lao động là lực lượng thiết yếu quyết định chất lượng doanh nghiệp và sức khỏe người lao động là yếu tố nòng cốt cho sự phát triển của doanh nghiệp, đảm bảo sức khỏe của bộ phận này được ví như đảm bảo trái tim doanh nghiệp. Hiện nay người lao động thường phải làm việc trong môi trường tồn tại nhiều yếu tố như nhiệt độ, ánh sáng, tiếng ồn, hóa chất,… các yếu tố này nếu không được kiểm tra, rà soát, phân tích kỹ lưỡng dẫn đến vượt quá mức quy định sẽ gây ảnh hưởng xấu đến người lao động.
Các yếu tố quan trọng môi trường lao động cần được quan trắc bao gồm:
- Không khí: nồng độ bụi, khí độc, hơi độc, tiếng ồn, rung động
- Ánh sáng: cường độ chiếu sáng, chất lượng ánh sáng
- Nhiệt độ, độ ẩm, bức xạ nhiệt
- Điện từ trường
- Vi khí hậu
- Các yếu tố nguy hiểm khác như: vật rơi, ngã, điện giật, cháy nổ, hóa chất, vi sinh vật,…
Hồ sơ cần chuẩn bị khi quan trắc môi trường lao động bao gồm:
- Đơn đề nghị quan trắc môi trường lao động theo mẫu
- Giấy giới thiệu của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp
- Bản kê khai các yếu tố môi trường lao động cần quan trắc
- Bản mô tả hiện trạng môi trường lao động
Thời điểm cần quan trắc môi trường lao động:
- Khi có thay đổi về quy trình sản xuất, công nghệ, thiết bị, nguyên vật liệu,…
- Khi có tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp xảy ra
- Khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, người sử dụng lao động có trách nhiệm tổ chức thực hiện quan trắc môi trường lao động ít nhất 1 lần/năm.
Vai trò của quan trắc môi trường lao động:
- Giúp đánh giá thực trạng môi trường lao động, phát hiện kịp thời các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại gây ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động
- Là cơ sở để người sử dụng lao động thực hiện các biện pháp kiểm soát, cải thiện môi trường lao động, bảo vệ sức khỏe người lao động
- Là căn cứ để người lao động yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe của mình